پارکت جناغی چیست و چه تفاوتی با دیگر طرح‌ها دارد؟

پارکت جناغی یا همان  Herringbone یکی از الگوهای کلاسیک و بسیار محبوب در طراحی کف‌پوش است. در این روش، تایل‌های پارکت به صورت زیگزاگ و در زاویه مشخص (معمولاً 90 درجه) در کنار هم قرار می‌گیرند و طرحی شبیه استخوان ماهی یا حرف V تکرارشونده ایجاد می‌کنند. همین الگوی بصری باعث می‌شود فضا عمق بیشتری پیدا کند و کف سالن یا اتاق، بسیار لوکس‌تر و متفاوت‌تر به نظر برسد.

تفاوت اصلی پارکت جناغی با سایر طرح‌ها در نحوه‌ی چیدمان تایل‌ها است. در پارکت‌های معمولی، قطعات به شکل طولی و موازی در کنار هم قرار می‌گیرند و سطحی ساده و یکنواخت ایجاد می‌کنند. اما در طرح جناغی، همین تایل‌ها با زاویه مشخص در هم قفل می‌شوند و جلوه‌ای هندسی و پویا به کف می‌بخشند.

طرح دیگری که شباهت زیادی به جناغی دارد، پارکت شورون (Chevron) است. در شورون، انتهای تایل‌ها به صورت اریب (معمولاً 45 درجه) بریده می‌شود و در کنار هم قرار گرفتن آن‌ها یک خط مستقیم در امتداد الگو ایجاد می‌کند. در حالی که در پارکت جناغی، قطعات مستطیلی ساده هستند و روی هم قرار گرفتن آن‌ها باعث می‌شود خطوط الگو حالت شکست‌دار داشته باشد.

این تفاوت‌های ظریف در ظاهر و شیوه‌ی اجرا، مستقیماً روی هزینه، میزان پرتی، و حس فضایی که کاربر تجربه می‌کند تأثیر می‌گذارند.

جدول مقایسه پارکت جناغی با طرح‌های دیگر

ویژگی‌ها	پارکت ساده (طولی)	پارکت جناغی (Herringbone)	پارکت شورون (Chevron)
نوع چیدمان	ردیفی و موازی	زیگزاگ با زاویه 90 درجه	زیگزاگ با برش اریب
جلوه بصری	ساده و یکنواخت	کلاسیک، لوکس و پویا	مدرن‌تر، منظم‌تر
میزان پرتی در نصب	5-7%	12-15% (گاهی تا 20%)	15-20%
هزینه و زمان نصب	کمترین	متوسط تا زیاد (نیاز به نصاب ماهر)	زیاد (به‌دلیل برش‌ها و دقت بالا)
مناسب برای	تمامی فضاها	پذیرایی، فضاهای لوکس و کلاسیک	فضاهای مدرن و بزرگ

 

نکته مهم: انتخاب بین این سه طرح بستگی به سبک دکوراسیون، بودجه و متراژ فضا دارد. اگر به دنبال ظاهری ساده و مقرون‌به‌صرفه باشید، پارکت ساده مناسب‌تر است. در مقابل، پارکت جناغی بهترین انتخاب برای افرادی است که به دنبال فضایی لوکس، متفاوت و ماندگار هستند.

انواع پارکت جناغی

پارکت جناغی در بازار ایران به طور کلی در دو نوع اصلی عرضه می‌شود: پارکت لمینت جناغی و پارکت چوبی جناغی. هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خودشان را دارند و انتخاب بین آن‌ها بیشتر به بودجه، سبک دکوراسیون و شرایط محیطی بستگی دارد.

پارکت لمینت جناغی

این نوع پارکت از چند لایه‌ی فشرده ساخته می‌شود و هسته‌ی آن معمولاً HDF با دانسیته بالا است. رویه‌ی محصول طرح چوب طبیعی را شبیه‌سازی می‌کند و با یک لایه‌ی محافظ شفاف پوشیده می‌شود تا مقاومت آن در برابر خط و خش بیشتر شود. پارکت لمینت جناغی به دلیل استفاده از سیستم قفل کلیک، سریع و آسان نصب می‌شود و برای بیشتر فضاهای مسکونی یا اداری گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌گردد.

از نظر دوام، این نوع کفپوش در کلاس‌های سایشی مختلف مثل AC3، AC4 و AC5 تولید می‌شود که هر کدام متناسب با میزان تردد در محیط انتخاب می‌شوند. به همین دلیل، خریدار می‌تواند بسته به نیاز خود بین گزینه‌ای اقتصادی برای یک خانه‌ی معمولی یا گزینه‌ای مقاوم‌تر برای محیط‌های پرتردد انتخاب کند. مهم‌ترین امتیاز لمینت جناغی، قیمت مناسب و تنوع رنگ و طرح آن است. قیمت پارکت لمینت جناغی از پارکت کلاسیک بیشتر، اما از پارکت چوب طبیعی کمتر است. اگرچه باید توجه داشت که در برابر رطوبت شدید آسیب‌پذیر خواهد بود.

پارکت چوبی جناغی

پارکت چوبی جناغی یا همان مدل مهندسی و سالید، برخلاف لمینت، از چوب طبیعی ساخته می‌شود و همین ویژگی باعث می‌شود حس اصیل و گرمای واقعی چوب را به فضا منتقل کند. این نوع از انواع پارکت معمولاً به روش چسبی روی کف نصب می‌شود و اجرای آن به مهارت بالای نصاب نیاز دارد. هرچند هزینه‌ی اولیه‌ی آن بیشتر است، اما دوام بالاتری دارد و با گذشت زمان می‌توان سطح آن را ساب زد و دوباره پرداخت کرد. همین امکان بازسازی باعث می‌شود عمر مفید پارکت چوبی به مراتب بیشتر از لمینت باشد.

چوب طبیعی در برابر تغییرات دما و رطوبت حساس‌تر است، بنابراین برای فضاهایی که کنترل شرایط محیطی دشوار است، نیاز به مراقبت بیشتری دارد. در مقابل، اگر به دنبال فضایی لوکس و با ارزش افزوده‌ی بالاتر هستید، پارکت چوبی جناغی بهترین انتخاب خواهد بود.

به طور خلاصه، پارکت لمینت جناغی به دلیل قیمت مناسب، نصب آسان و تنوع طرح، گزینه‌ای محبوب برای خانه‌ها و دفاتر اداری است. در حالی که پارکت چوبی جناغی بیشتر برای پروژه‌های خاص و لوکس استفاده می‌شود و با وجود هزینه‌ی بالاتر، ماندگاری و اصالت بیشتری به فضا می‌بخشد.

ابعاد و ویژگی‌های فنی پارکت جناغی

یکی از نکاتی که در انتخاب پارکت جناغی اهمیت زیادی دارد، ابعاد تایل‌ها است. اندازه‌ی قطعات نه‌تنها ظاهر نهایی کف را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه روی میزان پرتی، هزینه نصب و حتی حس فضایی که منتقل می‌شود نیز اثر دارد.

در بازار ایران ابعاد پارکت جناغی کاملاً یکسان نیست و برندهای مختلف، اندازه‌های متنوعی عرضه می‌کنند. برای نمونه:

• بسیاری از لمینت‌های جناغی با تایل‌هایی در ابعاد 80 × 14 سانتی‌متر تولید می‌شوند. این اندازه به نوعی استاندارد رایج محسوب می‌شود و تعادل خوبی بین ظرافت طرح و سرعت نصب ایجاد می‌کند.
• بعضی تولیدکنندگان، مدل‌هایی با ابعاد 10 × 60 سانتی‌متر ارائه می‌دهند. این تایل‌ها باریک‌تر و کوتاه‌تر هستند و در نتیجه طرح جناغی ریزتر دیده می‌شود؛ انتخابی مناسب برای فضاهای کوچک یا سبک‌های کلاسیک.
• در مقابل، نمونه‌هایی هم وجود دارد که ابعاد بزرگ‌تری مثل 137.6 × 22.7 سانتی‌متر دارند. این تایل‌های پهن‌تر طرح را درشت‌تر نشان می‌دهند و بیشتر برای سالن‌های بزرگ یا پروژه‌های مدرن کاربرد دارند.

از نظر ضخامت نیز، لمینت‌های جناغی معمولاً با 8، 10 و 12 میلی‌متر (با تنوع ضخامت) عرضه می‌شوند که برای مصارف خانگی و اداری کافی است. در پروژه‌های پرتردد یا تجاری، بهتر است به دنبال گزینه‌هایی با کلاس سایشی بالاتر مثل  AC4 یا AC5 باشید.

بنابراین نمی‌توان گفت «یک اندازه ثابت» برای پارکت جناغی وجود دارد. هرچه ابعاد کوچک‌تر باشد، الگو ریزتر و منظم‌تر به چشم می‌آید و پرتی نصب هم ممکن است بیشتر شود. در مقابل، ابعاد بزرگ‌تر اجرای طرح را سریع‌تر می‌کند و جلوه‌ای جسورانه‌تر به فضا می‌دهد. انتخاب درست به متراژ، سبک دکوراسیون و بودجه‌ی شما بستگی دارد.

قیمت پارکت جناغی در بازار ایران

یکی از پرسش‌های همیشگی خریداران این است که پارکت جناغی چه قیمتی دارد؟ پاسخ ساده‌ای برای این سوال وجود ندارد، زیرا عوامل مختلفی باعث تفاوت قیمت‌ها می‌شوند. به همین دلیل بهتر است به جای جستجوی یک عدد مشخص، عوامل تعیین‌کننده را بشناسیم تا بتوانیم ارزیابی دقیقی از هزینه نهایی داشته باشیم.

عوامل مؤثر بر قیمت پارکت جناغی

• جنس متریال: لمینت جناغی در مقایسه با پارکت چوبی جناغی بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
• کلاس سایشی (AC): هرچه درجه مقاومت سایشی بالاتر باشد، محصول دوام بیشتری دارد و طبیعتاً گران‌تر خواهد بود.
• ابعاد و طراحی تایل: ابعاد خاص یا تایل‌های بزرگ‌تر و سفارشی می‌توانند قیمت را افزایش دهند.
• برند تولیدکننده: پارکت‌های تولید داخل مانند محصولات ایزوفام معمولاً با قیمت منطقی‌تری عرضه می‌شوند.
• هزینه نصب: به دلیل الگوی پیچیده‌ی جناغی، اجرت نصب معمولاً بالاتر از پارکت‌های ساده است.
• پرتی نصب: به طور متوسط بین ۱۰ تا ۱۵ درصد متراژ بیشتری نسبت به سطح واقعی نیاز است. این موضوع روی هزینه کل پروژه تأثیر می‌گذارد.

نکته مهم در برآورد هزینه

وقتی در حال برنامه‌ریزی برای خرید پارکت جناغی هستید، صرفاً قیمت متریال را در نظر نگیرید. باید هزینه‌ی نصب، لوازم جانبی (مثل فوم، قرنیز، پروفیل) و درصد پرتی را هم به محاسبات اضافه کنید. تنها در این صورت است که می‌توانید تصمیم بگیرید این نوع کفپوش با بودجه و نیاز شما هم‌خوانی دارد یا خیر.

نصب پارکت جناغی

نصب پارکت جناغی یکی از مراحل حساس در اجرای این طرح خاص است. برخلاف پارکت ساده که ردیف‌ها به صورت مستقیم و موازی کنار هم قرار می‌گیرند، در طرح جناغی تایل‌ها باید با زاویه‌های دقیق روی زمین چیده شوند. همین مسئله باعث می‌شود نصب آن زمان‌برتر و پرچالش‌تر باشد و حتماً به تجربه و دقت نصاب حرفه‌ای نیاز داشته باشد. کوچک‌ترین خطا در زاویه‌ها یا برش‌ها می‌تواند کل الگو را به‌هم بزند و نتیجه کار غیرمنظم به نظر برسد.

برای شروع، سطح کف باید کاملاً تراز و خشک باشد. هرگونه ناهمواری یا رطوبت در آینده مشکل‌ساز خواهد شد. نصاب ابتدا محور اصلی الگو را روی زمین مشخص می‌کند و سپس بر اساس آن ردیف‌ها را پیش می‌برد. این مرحله اهمیت زیادی دارد، زیرا اگر محور به‌درستی تعیین نشود، طرح در امتداد دیوارها یا در بخش‌های انتهایی اتاق نامتقارن دیده خواهد شد.

در ادامه، تایل‌ها یک‌به‌یک در جای خود قرار می‌گیرند و برش‌های لازم برای کناره‌ها انجام می‌شود. در پایان نیز با نصب قرنیز و پروفیل، کار کامل و مرتب می‌شود.

یکی از نکات مهم در نصب پارکت جناغی، پرتی بیشتر نسبت به پارکت ساده است. به طور معمول لازم است 10 تا 15 درصد متراژ بیشتر خریداری شود تا در هنگام برش و اجرای الگو کمبود ایجاد نشود. در فضاهای کوچک یا با پلان پیچیده، این مقدار می‌تواند حتی به 20 درصد هم برسد.

در مجموع، نصب این نوع پارکت فرایندی دقیق است که اگر به دست افراد ماهر انجام شود، نتیجه‌ای چشمگیر و ماندگار خواهد داشت.

نگهداری و تعمیر پارکت جناغی

پارکت جناغی اگر درست نگهداری شود، می‌تواند سال‌ها زیبایی و استحکام خود را حفظ کند. مراقبت از این کفپوش پیچیده نیست، اما چند نکته کلیدی وجود دارد که رعایت آن‌ها ضروری است.

1. تمیزکاری هفتگی: برای زدودن گرد و غبار از جاروبرقی با برس نرم یا تی خشک استفاده کنید. در صورت نیاز به شست‌وشو، دستمال کمی نم‌دار کفایت می‌کند. استفاده از آب زیاد یا شوینده‌های قوی می‌تواند به سطح لمینت آسیب بزند یا باعث بادکردگی شود.
2. محافظت در برابر خط و خش: پایه‌های مبل و صندلی را به پد یا نمد مجهز کنید تا فشار مستقیم روی کف ایجاد نشود. در زمان جابه‌جایی وسایل سنگین هم بهتر است آن‌ها را بلند کنید یا با چرخ مناسب حرکت دهید، نه اینکه روی سطح کشیده شوند.
3. کنترل نور خورشید: نور شدید و مداوم می‌تواند رنگ پارکت را تغییر دهد. استفاده از پرده یا شید در ساعاتی از روز که تابش مستقیم وجود دارد، بهترین راهکار برای حفظ رنگ طبیعی است.
4. مدیریت رطوبت: پارکت جناغی نسبت به رطوبت حساس است. لکه‌های مایعات باید سریع پاک شوند و در فضاهای مرطوب بهتر است از فوم و لایه‌های ضد رطوبت کمک گرفته شود.
5. ترمیم و تعمیر: خراش‌های سطحی با کیت‌های ترمیم یا پولیش مخصوص برطرف می‌شوند. اگر آسیب جدی‌تر باشد، در لمینت‌ها می‌توان تایل معیوب را تعویض کرد. در مدل‌های چوبی نیز امکان ساب‌زدن و پرداخت مجدد کل سطح وجود دارد که عمر کفپوش را چند دهه افزایش می‌دهد.

با رعایت همین توصیه‌های ساده، پارکت جناغی جلوه‌ای لوکس و ماندگار در خانه یا محل کار شما خواهد داشت.

جمع‌بندی

پارکت جناغی با الگوی هفت‌و‌هشتی خود فضایی متفاوت و لوکس ایجاد می‌کند و به همین دلیل میان طراحان داخلی و علاقه‌مندان به دکوراسیون خاص محبوب است. مهم‌ترین نکته در استفاده از این طرح، توجه به ابعاد مناسب، پرتی بیشتر نسبت به پارکت ساده و لزوم اجرای دقیق توسط نصاب حرفه‌ای است.

اگر به دنبال کفپوشی هستید که هم زیبا باشد و هم ارزش افزوده‌ای برای ملک ایجاد کند، پارکت جناغی گزینه‌ای مناسب است. تنها کافی است محصولی استاندارد انتخاب کنید و اجرا را به افراد متخصص بسپارید تا نتیجه‌ای ماندگار به دست آورید.